AH gaat koken voor de klant (die zijn hondenbrokken maar online moet bestellen)

Minder gangen met klassieke kruidenierswaren. Wel een plek om iets te eten en veel meer verse producten. En een ruimte op de winkelvloer voor de runners van de ultrasnelle bezorgservice. Die ook gewoon je favoriete warme Allerhande-maaltijd uit een speciale keuken thuisbezorgen.

Het is in het kort de visie op de nabije toekomst van de supermarkten van Albert Heijn, uitgesproken door Wouter Kolk, de baas van Ahold Delhaize Europa. De functie van supermarkten gaat veranderen, zegt Kolk, losjes getooid met zwarte trui en zijn onafscheidelijke polsbandjes: klanten bestellen spullen als theedoeken, dierenvoeding en schoonmaakmiddelen steeds vaker bij internetdochters AH.nl en Bol.com. ‘Daar hoef ik in de winkel minder ruimte voor vrij te maken.’

Gesprekken met Thuisbezorgd en Deliveroo

Daarvoor in de plaats komt meer directe consumptie in de winkel, denkt de baas van Europa (en Indonesië), en meer mogelijkheden voor razendsnelle bezorging. Albert Heijn mag dan net een punt hebben gezet achter de proef met bezorgdienst Rappie, maar dat betekent volgens Kolk allerminst dat gestopt wordt met bezorging. ‘Er zijn meer partijen die dat kunnen.’

Hij voert er gesprekken over met grote partijen als Thuisbezorgd en Deliveroo. Kijk niet raar op als in de supermarkt straks professionele shoppers rondsjezen die tien tot vijftien boodschappen bij elkaar grissen om binnen een uur aan de deur te brengen. ‘En bij kantoren is ook behoefte aan lunches’, denkt Kolk.

Die bezorgdiensten kunnen de supermarkten helpen om nog een stap verder te gaan. In Amsterdam gaat begin volgend jaar als proef een eerste keuken van Albert Heijn open, vertelt Kolk. ‘Wij hebben duizenden recepten. We kunnen een aantal favoriete gezonde Allerhande-maaltijd ook voor jou klaarmaken. Dat doen we echter niet op de winkelvloer. We hebben gemerkt dat dat niet efficiënt is.’

AH-supermarkten verliezen kopers

Supermarkten hebben zulke nieuwe functies nodig. Wie in de cijfers van marktonderzoekers GfK en Nielsen duikt, kan daaruit aflezen dat de reguliere supermarkten van Albert Heijn kopers verliezen. Voor een deel aan de eigen AH to go-gemakswinkeltjes en voor een andere deel aan AH.nl, Bol.com en concurrerende webwinkels.

Dat kan tot sluiting van supermarkten leiden, maar Kolk denkt niet dat het er veel zijn. ‘Ik denk niet dat we in de toekomst nog ruim duizend winkels hebben in Nederland. Dat hoeft ook niet. Maar ik denk ook niet dat het aantal winkels sterk zal afnemen, omdat ze ook voor directe consumptie en de “last mile”, zeg maar opslag voor de bezorgservice, gebruikt worden. En soms kan er ook nog een vestiging van Gall & Gall of Etos bij.’

De keuze om meer eten aan te bieden dat ter plekke genuttigd kan worden, maakt de ruimte om te groeien groter, zeker in Nederland waar Ahold Delhaize al veel winkels heeft. ‘Ik kijk niet meer zo naar de traditionele supermarktcijfers van Nielsen en GfK. Dat is de supermarktsector van €38 mrd. Als ik kijk naar de buitenhuismarkt dan hebben we het ineens over een markt van €65 mrd.’

Albert Heijn trekt minder kopers
In totaal weet Ahold Delhaize nog te groeien, maar de traditionele supermarkten van Albert Heijn verliezen klanten. Het aantal huishoudens dat bij AH over de vloer komt is volgens marktonderzoeker GfK in 2017 iets teruggevallen ten opzichte van het jaar ervoor. De klanten die blijven komen besteden gemiddeld wel iets meer bij Albert Heijn. Opvallend is dat de website AH.nl nauwelijks extra klanten weet te winnen. Iets meer dan 7% van de klanten bestelt daar boodschappen, net als een jaar eerder. Dat is een veeg teken, omdat webwinkels wel nog steeds meer klanten voor dagelijkse boodschappen trekken en ook goed zijn voor een groeiend deel van de supermarktomzet (ruim 4%).

150 winkels worden volgend jaar omgebouwd

Een voorproefje van de nieuwe supermarkt is er al. In Hoofddorp is begin dit jaar een Albert Heijn verbouwd zodat er meer ruimte is voor de bakkerij-afdeling en voor verse groenten en fruit. In die winkel experimenteerde Albert Heijn het afgelopen jaar met technologische innovaties, onder meer met touchscreens, digitale schermen en elektronische schapkaarten. De keten heeft lang tegen die investeringen aangehikt, maar gaat er nu ‘volle bak’ tegenaan met de digitalisering van de winkels en opent in 2019 haar eerste gemechaniseerde distributiecentrum in Zaandam, zegt Kolk. De winkels krijgen meer zelfscanners.

150 
Albert Heijn gaat 150 winkels ombouwen met meer ruimte voor groenten en bakkerijproducten

Samenwerken met lokale varianten van Bol.com

Kolk is net terug van een reis naar China om te praten met mogelijke partners voor die digitalisering. In januari zal hij de knoop doorhakken welk bedrijf Ahold Delhaize daarbij gaat helpen. Dan hoeven niet alle ketens van het concern in Europa opnieuw het wiel uit te vinden voor de digitaliseringsslag.

De verschillende supermarktketens op dit continent moeten leren hoe je efficiënt een home shop center runt, vertelt Kolk. Dat zijn centra waar de bestellingen van internetklanten bij elkaar gezocht worden. In Nederland zijn er daarvan nu vier en volgend jaar komen er nog één of twee bij.

Sinds september 2017 is Kolk al bezig om Bol.com in de Benelux meer samen te laten werken met Albert Heijn en Delhaize. Hij denkt dat soortgelijke samenwerking ook mogelijk is in andere Europese landen waar Ahold Delhaize actief is. ‘We gaan daar geen Bol.com starten, dat duurt te lang. We willen wel banden aanknopen met lokale varianten van Bol.com.’

Lees ook: AH bouwt supermarkten om tot ‘eetcentrum’ om teruggang te stoppen

Moderne vormen van krachtenbundeling

Een andere manier om te groeien zijn overnames. De activiteiten van Ahold Delhaize zijn nogal ongelijk verspreid in Europa. ‘Op de kaart is Ahold Delhaize nu een heel raar spelletje Risk’, zegt Kolk’. Wat je ziet is veel winkels in Nederland en België, ketens als Albert, Mega Image en Maxi in Oost-Europa en een gapend gat daar tussenin.

‘Ahold Delhaize is op de kaart nu een heel raar spelletje Risk’

Het is geen gek idee om in meergrote Europese landen actief te worden, zegt Kolk, ook al hebben de discounters Aldi en Lidl daar heel stevige posities. Maar dat hoeft in zijn ogen niet per se via overnames te gaan.’Er zijn ook relaties die moderner zijn. Het kan een joint-venture zijn, online samenwerking, een inkoopcombinatie vormen of een aandeel in elkaar nemen.’

Andere supermarktketens zitten in hetzelfde schuitje, zegt Kolk, en dat maakt de kans op samenwerking groter. ‘We hebben allemaal te maken met de discounters, de digitalisering en technologie van winkels, de opkomst van online en e-commerce en pure internetspelers, die ook voeding gaan verkopen. De dynamiek wordt steeds heftiger.’

Bron: FD