Verduurzaming kantoren: een onvermijdelijke uitdaging

Kantooreigenaren maken zich nog niet echt druk om het in 2023 verplichte energielabel C. En dat terwijl dit nog maar het begin is. Het streven is een label A vóór 2030. Ook de Europese Unie doet er alles aan om verduurzaming van kantoren van de grond te krijgen. Waar staat de kantorenmarkt met label C? En wat is het verwachte effect van de Europese regelgeving?

Nog zo’n 20.000 kantoorpanden vóór 2023 verduurzamen

Ongeveer 65.000 kantoren in Nederland zijn label C-plichtige kantoren. Hiervan heeft inmiddels 44% een groen label (label C of beter). Van de andere 56% heeft 12% een rood label (D of slechter). De overige 44% heeft nog helemaal geen label.

De verwachting is dat ongeveer 30% van deze laatste groep in aanmerking komt voor een groen label. Dit zijn de cijfers per 1 januari 2022, gepresenteerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Het aandeel van 44% met een groen label kan dus vrij eenvoudig stijgen tot boven de 70%. De overige 30% van de kantoren moet nog verduurzamen. Dit komt neer op ongeveer 19.500 kantoorpanden, uitgaande van de 65.000 label C-plichtige kantoorpanden. Colliers schat in dat nog zo’n 16 miljoen vierkante meter kantoorruimte moet worden verduurzaamd.

Dit is geen eenvoudige opgave, zeker niet met de huidige druk in de bouw, levertijden en wachttijden waar Omroep Brabant op wijst. Maar eigenaren van kantoorpanden die niet aan de eisen voldoen, riskeren een boete van maximaal € 81.000 of sluiting van het pand. Dit meldt de KvK.

Ondanks praktische oplossingen blijven terugverdientijd en investering een punt

Voor veel eigenaren dringt de tijd. Waarom laten zij het zover komen? Het pakket aan mogelijke maatregelen is breed. Ieder met een ander investeringsplaatje. Zoals zonnepanelen, spouwmuur -, dak- en vloerisolatie, driedubbel glas, van het gas af en groene daken.

Kantoren kunnen met praktische technologische oplossingen tot wel 30% besparen op gas- en stroomverbruik. Dit stelt Gaby Abdalla, Digital Lead bij ingenieurs adviesbureau Arup. In Vastgoedjournaal spreekt Abdalla over tools die een portfolio scannen op relevante data voor klimaatwetgeving. Bestaande systemen en apparaten zoals thermostaten, toegangspoortjes en reserveringssystemen leveren al voldoende bruikbare data om het energieverbruik te verbeteren.

En tot slot zijn er verschillende subsidies beschikbaar voor de verduurzaming van kantoren. Maar die krijg je pas later, nadat je eerst zelf in je pand hebt geïnvesteerd. Investeren is na de coronacrisis en de opkomst van thuiswerken niet voor iedereen mogelijk of wenselijk. En uiteraard speelt de terugverdientijd van de investeringen mee. Annexum berichte hier vorig jaar in haar blog over energielabels over. De terugverdientijd is minimaal enkele jaren voor een C-label.

Meer weten over beleggen in vastgoed?
Ontdek waar uw kansen liggen en kijk op annexum.nl/beleggeninvastgoed 

Europa stimuleert verduurzaming door verplichte informatieverstrekking voor belegger

Het verplichte energielabel C is gericht op het verbeteren van de energieprestatie van gebouwen. Om dit label te verkrijgen zijn vaak fysieke maatregelen en dus investeringen in gebouwen nodig.

De Europese Unie stimuleert sinds maart 2021 de verduurzaming van vastgoed op een andere manier. De EU verplicht onder andere pensioenfondsen, beleggingsinstellingen en banken tot het verstrekken van informatie over de duurzaamheidsstatus van hun vastgoed. Dit is vastgelegd in de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR). De status kan grijs, lichtgroen of donkergroen zijn.

Daarnaast geldt het EU-Taxonomy handboek sinds januari 2022. Daarin staat beschreven waaraan nieuwbouw, aankoop en renovatie moeten voldoen om duurzaam genoemd te mogen worden. Zo mag een gebouw pas duurzaam genoemd worden als het energielabel A of beter heeft.

Deze criteria zijn volgens Trouw strenger dan de Nederlandse criteria. De energiebehoefte van nieuwbouw moet bijvoorbeeld 10 procent lager liggen dan wat de Nederlandse Beng-normen (normen voor een Bijna Energie Neutraal Gebouw) voorschrijven.

Financiële prikkel voor verduurzaming door transparantie

Arjan van Eijk, Head of Sustainability bij Colliers noemt SFDR een slimme zet. Het motiveert beleggers om te verduurzamen. Want anders zijn er geen kopers meer. Investeerders kiezen graag voor een groene bestemming voor hun geld.

“Een duurzame vastgoedportefeuille wordt beloond met meer kapitaal. Dit is een belangrijke stap om de duurzaamheidstransitie te versnellen.”

Het wordt voor beleggers de moeite waard om alleen nog gebouwen te kopen die volledig aan de EU-criteria voldoen. Zogenaamde ’taxonomy-aligned’ gebouwen. Hierdoor worden nieuwbouw en gerenoveerde gebouwen steeds populairder.

De criteria van de EU leveren een objectieve maatstaf voor duurzaamheid op. Dat is een stap vooruit voor investeerders die geld duurzaam willen beleggen.

Bij verduurzaming kantoren leidt uitstel niet tot afstel

Het verplicht stellen van minstens energielabel C per 1 januari 2023 voor bepaalde kantoorpanden, lijkt nog niet het gewenste effect te hebben. Ondanks dat het ontbreken van dit label kan leiden tot zogenaamde stranded assets, oftewel panden die niet meer verhuurbaar of verkoopbaar zijn.

De verwachtingen van het effect van de EU regels zijn hoger gespannen. Objectieve maatstaven en verplichte informatie leiden tot transparantie over de duurzaamheid van panden. En duurzaam vastgoed wordt steeds populairder als groene investeringsbestemming. Links- of rechtsom: verduurzaming lijkt onvermijdelijk. Al is het alleen maar om de stijgende energiekosten.